Ο ΡΥΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗΣ
Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ
του Αργύρη Καραβούλια
Αλήτικος, Μεθυσμένος,
Ποιητικός Μυστικισμός...
✍Ήταν την δεκαετία του 1950 που η Αμερική μετά το κραχ του 1929 και την συγκέντρωση εξουσιών σε μεγάλες οικονομικές δυναστείες, η μεταπολεμική Αμερική που αποδεικνυόταν ένα σίγουρο έδαφος για την εδραίωση της οικονομικής σταθερότητας που ονειρευόταν ο καπιταλισμός, η Αμερική του μακαρθισμού και του ψυχρού πολέμου, πάλευε σταθερά για την ανάπτυξη των νέων αξιών της, αυτό που θα γινόταν ευρύτερα γνωστό πλέον, ως το "Αμερικανικό Όνειρο".
Μέσα σ΄ αυτό το κλίμα του συντηρητισμού, του κομφορμισμού και της χυδαίας καταπάτησης κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας στο βωμό της οικονομικής ευμάρειας, έλαμψε με την λάμψη χιλίων ήλιων ένα κίνημα που θα αποτελούσε έκτοτε ορόσημο στην μετέπειτα ανάπτυξη του underground και των χώρων πέριξ αυτού.
Με τη λέξη beat οι εμπνευστές της κυρίως εξέφραζαν μια ψυχική κατάσταση, ένα
ποιητικό όραμα μιας γενιάς χαμένης ανάμεσα σε πολέμους, που όμως, δεν ενέδωσαν
στις επιταγές των νικητών, αλλά ούτε και πέρασαν στην πλευρά των ηττημένων, η
λέξη beat αποτελούσε τον ενθουσιασμό και το
παραλήρημα, τη βίωση ποιητικών οραμάτων και τη νέα ερωτική ηθική απαλλαγμένη
από τη "συγκινησιακή πανούκλα", όπως την είχε ονομάσει ο Βίλχελμ Ράιχ,
που μέσα της βρίσκονταν σύσσωμη η Αμερικανική κοινωνία.
«Με τον όρο beat μπορούμε να πούμε ότι αποκτούν ένα όνομα.
Όσοι επιβίωσαν ενός πολέμου, οποιουδήποτε τύπου πολέμου, ξέρουν ότι το να ‘σαι beat δεν σημαίνει
να ‘σαι πεθαμένος στην κούραση, αλλά αντίθετα να είσαι σε εγρήγορση… η λέξη beat περιγράφει
μια ψυχική κατάσταση απογυμνωμένη από κάθε υπερδομή… να ‘σαι beat σημαίνει να
‘χεις κατέβει στην άβυσσο της προσωπικότητας…» αναφέρει ο Τζον Κλέλον Χολμς,
στο “Η Φιλοσοφία της Γενιάς Beat”.
Αυτό
που θέλησαν οι beat,
ήταν το σπάσιμο των καλουπιών, των σαθρών στηριγμάτων που παντού επέβαλλε η
οικονομική ελίτ για την εσαεί επικράτησή της, κι αυτό που δεν θα τους
συγχωρούσε ποτέ αυτή η κοινωνία ήταν η επιμονή τους να ουρλιάξουν τα όνειρά
τους, να πυροδοτούν παντού τη νέα έκρηξη του μυαλού.
Είχε προηγηθεί σ’ αυτή τη χώρα το έδαφος που με τόση γενναία υπερηφάνεια και με τόσο όμορφο κόπο είχε προετοιμάσει ο Ουόλτ Ουίτμαν, αυτός ο πρόδρομος των beat, που οι ίδιοι τον έβλεπαν ως ένα είδος προφήτη τους, εμπνευστής της ρομαντικής παράδοσης στην Αμερική, ο Ουίτμαν αλλά και ο Τουέην, είχαν ξεχωρίσει από νωρίς στην προσήλωσή τους σ΄ ένα νέο όραμα ενός κόσμου απαλλαγμένου από τα ψεύτικα διλήμματα τύπου καπιταλισμός ή σοσιαλισμός, είχαν παθιασμένα ονειρευτεί έναν κόσμο που δεν θα μετέτρεπε τα πάντα σε εμπόρευμα. Ένας κόσμος ελεύθερος να ονειρεύεται, να γνωρίζει, να κάνει έρωτα, ν΄ αγαπά.
ΤΖΑΚ ΚΕΡΟΥΑΚ:
ΑΛΗΤΙΚΟΣ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΦΩΤΟΣ
«Να
γράφετε ό,τι μπορείτε χωρίς συνείδηση, σε ημιέκσταση…» διαλαλεί ο Τζακ Κέρουακ
σε συνέντευξή του στην Evergreen
Review,
το γράψιμο αυτό αποτελούσε και την αρχή του σπασίματος κάθε κανόνα, τον
αποκλεισμό από κάθε νόρμα για αυτή τη λογοτεχνική ομάδα.
Μας συμβουλεύει για το γράψιμο, ανατέμνοντας τον γραπτό λόγο στα ηχητικά όνειρα της τζαζ κατάνυξης:
«Ο Χρόνος είναι η ουσία της καθαρότητας του λόγου, η γλώσσα με την οποία σκιτσάρουμε είναι η ανενόχλητη ροή του νου των προσωπικών μυστικών ιδεών/λέξεων, παίζουμε ελεύθερα, φυσάμε (όπως ο μουσικός της τζαζ) το θέμα της εικόνας».
«Φυσήξτε όσο πιο δυνατά θέλετε, γράψτε όσο πιο βαθυστόχαστα θέλετε, ψαρέψτε σε όσο πιο βαθιά νερά θέλετε, ικανοποιείστε όμως πρώτα τον εαυτό σας, ο αναγνώστης θα λάβει τηλεπαθητικά το σοκ και τη διέγερση του νοήματος από τους ίδιους εκείνους νόμους που διέπουν όλα τα μυαλά».
Ο Τζακ Κέρουακ σίγουρα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς, παρόλο που ο ίδιος
έβαλε μ΄ ένα πράγματι επώδυνο τρόπο τον εαυτό του στο περιθώριο του
λογοτεχνικού στερεώματος, ο συγγραφέας που θα γινόταν διάσημος κυρίως με το
αυτοβιογραφικό του βιβλίο “Στο Δρόμο”
(On
the road, 1951),
με μια πλούσια αφήγηση προσωπικών εμπειριών, μια κατάθεση μερικών από τις πιο
όμορφες και γεμάτες έμπνευση στιγμών της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ήταν ένα βράδυ που οι ποιητές άκουσαν τον Κέρουακ πίνοντας και απαγγέλλοντας να φωνάζει «πόσο beat μοιάζουμε όλοι». Έκτοτε γύρω απ΄ αυτή τη λέξη θα συγκεντρωθούν μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες, ξεχωριστές και εκρηκτικές προσωπικότητες.
Σύμφωνα
με τον Κέρουακ, η αγία Τριάδα που ο beat προσκυνούσε ήταν "μεθύστακας, αλήτης, ποιητής", η πιο
γενναία δήλωση που είχε γίνει στην εποχή του.
Ο ίδιος εφορμούνταν κυρίως από το πνεύμα της περιπέτειας και της ερωτικής μέθης, παντρεμένες με τον ανατολικό μυστικισμό και τις αναλλοίωτες αλήθειες του ανθρώπινου πνεύματος, χωρίς τα δεκανίκια κανενός πατερναλισμού, ήταν ένας αντάρτης του ρομαντισμού.
Ο Κέρουακ, φλεγόμενος όσο ποτέ από το βαθύ κοίταγμα του πεπρωμένου του, προσπάθησε να σπάσει τα όρια της εμπειρίας, ν΄ ακολουθήσει μια ζωή στεφανωμένη με την φωτεινή άλω του αλήτικου μυστικισμού, έγραφε, έπινε και τριγυρνούσε, αγκαλιάζοντας στη μικρή του γωνιά όλο τον ανθρώπινο πόνο, παρασύροντας μαζί του όλους εκείνους που για δικούς τους λόγους ο καθένας, δεν ένιωθαν καλά με το κομφορμιστικό κλίμα της εποχής τους, με τις τυπικές και αρτηριοσκληρωτικές αντιλήψεις μιας γενιάς που χανόταν στον καταναλωτικό ευδαιμονισμό.
Στα
1962 και ενώ συνέχιζε το συγγραφικό του έργο με το Big Sur έγραψε: "Απαιτώ από το
ανθρώπινο γένος να σταματήσει να αναπαράγεται και να υποκύψει. Αυτή είναι η
συμβουλή μου".
Όταν ένας φίλος του συγγραφέα, ζήτησε να πει την γνώμη του σχετικά με το γράψιμο όντας ο ίδιος διάσημος, ο Κέρουακ σα να ‘χε πάρει ήδη διαζύγιο με τον κόσμο, απαντά:
"Το κόστος είναι πολύ μεγάλο παιδί μου. Θα σε σκοτώσει".
Οι beat όντας και κοινωνικό κίνημα δεν προσπάθησαν να ρίξουν μανιφέστα
στα μυαλά των ανθρώπων, δεν έφτιαξαν σχέδια δράσης και δεν έβαλαν όρια πουθενά
στην δημιουργικότητα των ανθρώπων.
Ακολουθούσαν την παρορμητική φύση του πνεύματος, εξόριστοι από τα αρχεία της επίσημης κοινωνίας, μια "χαμένη γενιά" που έπαιζε με το κάψιμο κάθε είδους συνόρων, απελευθερωτές με τον ρυθμό της τζαζ να οδηγεί τα βήματα τους, την μπίμποπ του Τσάρλι Πάρκερ, τη νέγρικη μπλουζ, τα τραγούδια διαμαρτυρίας.
Ποιητές που είχαν απορριφθεί από τον κοινωνικό τους περίγυρο, πληγωμένοι άγγελοι που γλυκαίνουν τις νύχτες τους με την τζαζ του Άρτσι Σεπ και του Τζορτζ Σίρινγκ, με κορίτσια που το σκάνε από το σπίτι τους γυρεύοντας μια αγκαλιά από τους εραστές του λυκόφωτος, ονειροπόλοι καπνιστές μαριχουάνας που εξομολογούνται τα βάσανά τους στο θάνατο.
Αυτή η γενιά θα γινόταν το πιο ξέφρενο πάρτι του χρόνου, επηρεάζοντας βαθύτατα όλα τα μετέπειτα κοινωνικά και καλλιτεχνικά κινήματα.
Μορφές
που ξεκλήρισαν τα χρόνια, φιγούρες που απλώθηκαν σα μια τεράστια
"διανοητική κηλίδα αίματος" με παράξενες καλλιτεχνικές εγκυμοσύνες
από τον κλέφτη ποιητή Γκρέγκορι Κόρσο που με βενζίνη και γέλιο άφθονο θα κάψει
τα σαστισμένα κεφάλια των συμπατριωτών του, την τρελή φυσιογνωμία του Καρλ
Σόλομον, φιγούρες ερημιτών που αγνάντεψαν σε μια στιγμή "τα 10000
πράγματα" όπως αυτή του Γκάρι Σνάιντερ, οδηγούμενου στη ζεν φιλοσοφία και
στην οικολογία βάθους.
Ξεχωριστή
προσωπικότητα, εμβληματική φυσιογνωμία της γενιάς του αλλά και των επόμενων
γενιών, ένας «κοσμοναύτης του εσωτερικού διαστήματος», με ένα μεγάλο όσο και
σημαντικό έργο είναι ο Ουίλιαμ Μπάροουζ, μια συνεχής ρήξη με το κάθε
κατεστημένο, από τη γλώσσα και την καταπιεστική δομή της ως την εξουσία και
τους μπάτσους.
Γεμάτος
διαύγεια και όνειρα, περιπλανώμενος πρεζάκιας, αλήτης και λόγιος, οι
τρομακτικές προφητείες του ακόμα αποκαλύπτουν την τρομακτική πλευρά της μικρόνοης
πραγματικότητας.
"Το έργο μου στρέφεται ενάντια σε εκείνους που από βλακεία ή εσκεμμένα, θα τινάξουν στον αέρα τον πλανήτη ή θα εξαφανίσουν το ανθρώπινο είδος".
Ο Μπάροουζ, με έργα
ζωντανούς συναγερμούς μάς αποκαλύπτει το μέλλον ενός κόσμου που χάνει και το
τελευταίο χαρτί του, έργα όπως το «Γυμνό Γεύμα», «Ηλεκτρονική Επανάσταση», «Η
Βίβλος των Ααναπνοών», «Νόβα Εξπρές», «Ο Α Πουκ Είναι Εδώ», «Απολυμαντής», «Οι
Πόλεις της Κόκκινης Νύχτας» και δεκάδες άλλα, παντού να αποσυναρμολογεί τον
έλεγχο που υφίσταται από καταβολής κόσμου ο άνθρωπος, εισήγαγε στο γράψιμο το cut up, το σπάσιμο του κειμένου σε
ένα τρομώδες παραλήρημα, η αποδόμηση της πραγματικότητας σε μια νέα χωρίς τον
έλεγχο της γλώσσας χώρα.
«Πιστεύω ότι η αλλαγή, η μετάλλαξη στη συνείδηση, θα συμβεί αυτομάτως, άπαξ και εξαλειφθούν ορισμένες πιέσεις που τη στιγμή αυτή βρίσκονται σε ισχύ. Πιστεύω πως το κύριο όργανο μονοπωλίου και ελέγχου που εμποδίζει τη διεύρυνση της συνείδησης είναι οι λεκτικές γραμμές, που ελέγχουν τη σκέψη, τα συναισθήματα και τις φαινομενικές αισθητηριακές εντυπώσεις του ανθρώπινου ξενιστή… Το επόμενο βήμα πρέπει να γίνει προς τη σιωπή. Αποσυνδεόμαστε από τις λεκτικές φόρμες – αυτό μπορεί να επιτευχθεί υποκαθιστώντας τις λέξεις με γράμματα, έννοιες, φωνολεκτικές έννοιες, άλλους τρόπους έκφρασης, χρώμα για παράδειγμα... Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος πρέπει να ξεφύγει από τις φόρμες των λέξεων, για να κερδίσει τη συνειδητότητα, αυτό που υπάρχει για να είναι αντιληπτό, και που είναι διαθέσιμη… Τέτοια βήματα προόδου γίνονται αποβάλλοντας την παλιά θωράκιση, επειδή οι λέξεις είναι ενσωματωμένες μέσα σου – στη μαλακιά γραφομηχανή της μήτρας – δε συνειδητοποιείς τη λεκτική θωράκιση που κουβαλάς…»,αναφέρει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στον Άλλεν Γκίνσμπεργκ και στον Γκρέγκορυ Κόρσο, που δημοσιεύτηκε το 1961 στο Journal of All Beings από τον Λώρενς Φερλινγκέττι.
Στις 30 Ιουλίου του 1997, δύο μόλις ημέρες πριν την οριστική του επάνοδο στα άφθαρτα πεδία του κόσμου (τα τελευταία του λόγια μέσα στο ασθενοφόρο, πριν χάσει για πάντα τις αισθήσεις του ήταν «επιστρέφω αμέσως»), σημειώνει: «Τίποτα. Μήτε αρκετή σοφία, εμπειρία – τίποτα. Μήτε Άγιο Δισκοπότηρο, μήτε Ύστατο Σατόρι, καμία τελική λύση. Μονάχα σύγκρουση. Το μόνο που μπορεί ν' ανακουφίσει τη σύγκρουση είναι η Αγάπη. Η Αγάπη. Τι να 'ναι; Το πιο φυσικό παυσίπονο. Αυτό είναι. Η ΑΓΑΠΗ».
«…Το δυναμικό των συγγραφέων είναι δυνητικά όντως τεράστιο. Γράφουν το σενάριο για το φιλμ της πραγματικότητας. Ο Κέρουακ άνοιξε ένα εκατομμύριο καφέ μπαρ και πούλησε εκατομμύρια levis και στα δύο φύλα. Το Γούντστοκ γεννήθηκε μέσα απ’ τις σελίδες του. Αν κατάφερναν τώρα όλοι οι συγγραφείς να ενωθούν σ’ ένα πραγματικά δυνατό σωματείο θα κρατούσαμε ολόκληρο τον κόσμο με τις λέξεις. Θα μπορούσαμε να φτιάχναμε το δικό μας σύμπαν, όπου όλα θα ήταν πραγματικά σαν τα καφέ μπαρ, τα levis ή κάποιο επίσημο χορό στην εποχή της τζαζ. Οι συγγραφείς θα μπορούσαν να καταλάβουν το στούντιο της πραγματικότητας. Δεν θα πρέπει λοιπόν να τους επιτραπεί ν’ ανακαλύψουν ότι μπορούν να κάνουν τέτοια πράγματα. Ο Κέρουακ το είχε καταλάβει αυτό πριν από μένα. «Η ζωή είναι ένα όνειρο» έλεγε. Τόσο ο Κέρουακ όσο κι εγώ δεν είμαστε καθόλου πραγματικοί. Το μόνο πραγματικό πράγμα γύρω από ένα συγγραφέα είναι αυτά που έχει γράψει κι όχι αυτό που ονομάζουν «η ζωή του». «Κι όλοι μας θα πεθάνουμε και τ’ αστέρια θα σβήσουν, το ένα μετά το άλλο». Ουίλιαμ Μπάροουζ |
ΤΟ ΟΥΡΛΙΑΧΤΟ ΤΟΥ
ΑΛΛΕΝ ΓΚΙΝΣΜΠΕΡΓΚ
Άλλη
θρυλική φυσιογνωμία αυτού του περίτεχνου κόσμου
ο Άλλεν Γκίνσμπεργκ, ο μυστικιστής ποιητής, ο εσαεί ασυμβίβαστος, με
προσωπικούς του θεούς τον οραματιστή ποιητή Ουίλιαμ Μπλέηκ, (άλλωστε ο ίδιος ο
Γκίνσμπεργκ είχε την εμπειρία ενός ακουστικού οράματος όπου του απήγγειλε ποίηση
ο Μπλέικ, κάτι που θα χαρακτήριζε ο Γκίνσμπεργκ ως κεντρική μεταλλακτική
εμπειρία της ζωής του), τον Ουόλτ Ουίτμαν, τον Μέλβιλ, τον Πόε, τον Ουίλιαμ
Κάρλος Ουίλλιαμς, από τους συγχρόνους του.
Βαθιά αντισυμβατική φύση, με έντονη πολιτική δράση, ο Γκίνσμπεργκ εκπροσωπούσε μια "αυθόρμητη και ανεξέλεγκτη ροή", την παντελή απόσχιση από το διανοητικό έλεγχο, το ζωικό παλμό της φύσης που εκδηλώνεται με την οργασμική ενέργεια, τη μετάδοση του ρυθμού της τζαζ στο χαρτί ακολουθώντας οι στίχοι το ρυθμό της αναπνοής, όλα αυτά μαζί με την αηδία που η καθωσπρέπει κοινωνία του εμφυσούσε, την οργή για το μίζερο και γεμάτο απελπισμένους συμβιβασμούς κοινωνικό περιβάλλον, οδήγησαν στο "Ουρλιαχτό" ( Howl, 1955 ), το ποίημα που θα έκαιγε εκατομμύρια εγκεφάλους ανά τον κόσμο, το ποίημα - εκτυφλωτικό φως που στο απαύγασμά του εξαφανίζει τα κάγκελα της φυλακής μας.
|
|
|
«Είδα τα μεγαλύτερα κεφάλια της γενιάς µου ρημαγμένα από την τρέλα υστερικά, γυµνά, ξελιγωμένα, σερνάµενα χαράµατα, σε δρόµους νέγρικους, ζητώντας µια άγρια δύση, χίπστερς αγγελοπρόσωπους, κορωμένους µε τα πανάρχαια βαποράκια για την αστρική γεννήτρια στη μηχανή της νύχτας, λέτσους, μπατίρηδες, κοµµένους, να καπνίζουν μαστούρηδες στο μεταφυσικό σκοτάδι ξυλιασμένων ορόφων, να πλέουν στις κορυφές των πόλεων, να μελετούν τζαζ, αυτούς που γύµνωσαν τους εγκεφάλους τους µπρος στην Παράδεισο, κάτω απ’ τον Υπέργειο κι είδαν Μωαμεθανούς αγγέλους απαστράπτοντες, σε ρηµαδιών ταράτσες να τρεκλίζουν, αυτούς που διάβηκαν τα πανεπιστήμια µε µάτια φλεγόμενα, καταυγασµένα απ’ οράµατα του Αρκάνσας και τραγωδίες φώσκουσες του Μπλέικ, μέσα από ακαδημαϊκούς του πολέµου, αυτούς που διώχτηκαν απ’ τις Ακαδηµίες σαν τρελοί και συγγραφείς πρόστυχων ωδών στα παραθύρια του κουφαριού, αυτούς που τα ’κλάσαν σε αξύριστα δωµάτια µε τα σώβρακα µονάχα, καίγοντας τα λεφτά τους σε σκουπιδοτενεκέδες, ακούγοντας τον τρόµο να βαράει τους τοίχους, αυτούς που τους τσακώσανε απ’ τα ηβικά τους μούσια, καθώς γύριζαν µέσω Λαρέντο στη Νέα Υόρκη µ’ ένα τσιγαριλίκι, αυτούς που αρπάξανε σύφιλη σε µπουρδελοξενοδοχεία και τράβηξαν αιθέρα στο Πάραντάυς Άλλυ, θάνατος, ή εξάγνιζαν τα’ ακέφαλα κορµιά τους κάθε νύχτα, µε όνειρα, ναρκωτικά, τροµώδεις παραισθήσεις, οινόπνευμα, καύλα κι ατέλειωτα γαµήσια, αφάνταστα αδιέξοδα φριχτού σύννεφου κι εκκένωση φωτός σε κεφάλι παιγμένο ανάµεσα Πάτερσον- Καναδά, να φωτίζει όλο τον ακίνητο κόσµο του Χρόνου, χαράµατα σε περιβόλους κατάφυτων νεκροταφείων, κρασοκατανύξεις σε σκεπές, χασισωµένης κόντρας φθοριούχα επικράτεια βιτρινών ν’ αναβοσβήνει, ήλιος, φεγγάρι και δονήσεις δέντρων στα δειλινά µμουγκανητά του χειμέριου Μπρούκλιν, σκουπιδοφιλοσοφίες κι αιθέριο, αυτοκρατορικό πνεύματος φως…». |
Της γενιάς που κατέρριπτε κάθε προϋπάρχουσα φόρμα στο όνομα του ανθρώπινου πνεύματος, έβαζε φωτιά στην νύχτα των ανθρώπων με απαγγελίες σούτρας και μαγικών επωδών.
Μετά την γενιά των
beat υπήρξε ένα πρωτοφανές κύμα αυθορμητισμού και
ανατρεπτικότητας που σάρωνε στο πέρασμά του τα πάντα, ένα κύμα που είδε όλη την
ανθρώπινη γνώση και φιλοσοφία μέσα από καινούργια μάτια, που κατανόησε με μια
πρωτοφανή ευαισθησία και διορατικότητα όλες τις αλήθειες της ανθρώπινης φύσης,
που πάσχισε για την ομορφιά και την αγάπη, που είδε στα παραισθησιογόνα... το διάμεσο
για την απαλλαγή από την τυραννία των εξουσιών και που τα προεξέτεινε στην
χρήση τους πέρα από την υπαρξιακή χροιά που είχαν λάβει με τους beat σε μια
συλλογική κοινοβιακή διάσταση, που έκανε
έρωτα οδηγούμενη αυθόρμητα από την καρδιά χωρίς το καβούκι της θρησκείας, που
τραγούδησε για τα πάντα συνεχώς σε έκσταση…
Ξεγυμνωμένοι
από κάθε συμβατικότητα πειραματίστηκαν με κάθε πτυχή του ανθρώπινου μυαλού μαζί
με τις επιρροές από Μπωντλαίρ, Ρεμπώ, Κόλλεριτζ, Μπλέηκ, Γκωτιέ, Ντε Κουίνσυ,
Μισό, Χάξλει.
Η
διάδοση του LSD, η χημική απελευθέρωση όχι
σαν ατομικό δικαίωμα, αλλά σαν κοινωνική διεκδίκηση παντρεμένη με μυστικισμό,
ελευθεριότητα, ουτοπικές φιλοσοφίες, ανατολικές θεωρήσεις, ιδεαλισμό και
υπερβατικό αναρχισμό, η φιλοσοφία της μη-βίας παντρεμένη με αναρχό-χριστιανικές
διδασκαλίες, η εγκατάλειψη της εξωτερικής πραγματικότητας για την εδραίωση μιας εσωτερικής κατάστασης που θα γινόταν το καινούργιο βίωμα στην μοναξιά της
αμερικανικής κοινωνίας, η αποδόμηση κάθε αξίας με γνώμονα πάντα την
αξιοπρέπεια της ανθρώπινης φύσης, είναι οι πιονιέροι των ψυχεδελικών που θα τραβήξουν
στα άκρα την πολιτική εμπειρία αυτής της φιλοσοφίας, όπως ο Τήμοθι Λήρι που μέσα
από εργαστηριακές έρευνες, ψυχιατρικές αναλύσεις, κατατοπιστικές μελέτες πάνω
στην φύση του ανθρώπινου μυαλού και του νευρωνικού ανθρώπινου δικτυώματος, θα
οδηγήσουν σε μια νέα φυσιολογία, θα επεκτείνουν την ανθρώπινη εμπειρία στην
ποίηση και στην μαγεία της καθημερινής ζωής.
Ήταν
τότε που αυτή η γενιά προσπάθησε να εξαλείψει την ατομική καλλιτεχνική
δημιουργία, όπου ο καλλιτέχνης δουλεύει αποστειρωμένος στο γυάλινο πύργο του,
τότε που η γενιά αυτή πήρε τον πόνο για την πραγματικότητα και το ουρλιαχτό
αυτού του πόνου το έβαλε σε εκατομμύρια στόματα, ήταν αυτή η γενιά που θα
άγγιζε έναν προς έναν χιλιάδες απατημένους από το κίβδηλο αμερικάνικο όνειρο,
θα προέτρεπε τους πάντες να γίνουν ποιητές, θα έδινε μια καινούργια συλλογική
γλώσσα, όλα αυτά θα οδηγούσαν εν τέλει στην διανοητική επανάσταση της δεκαετίας
του 1960 και στα σκληροπυρηνικά κινήματα της δεκαετίας του 1970.
Οι Beat ήταν οι προφήτες μιας ανθρωπότητας που ετοιμάζονταν
να γεννηθεί μέσα από τις στάχτες και τις απογοητεύσεις, στο μέσο ενός επώδυνου
και δύσκολου αιώνα, σαν φλεγόμενοι κομήτες διέσχισαν το στερέωμα,
βομβαρδίζοντας μας με ριπές φωτός πριν μας αφήσουν και πάλι στην κρύα νύχτα
μας!
* Επιλεγμένα έργα στα ελληνικά της γενιάς beat έχουν αποδώσει
άψογα οι εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ, μεταφέροντας στην μετάφραση αυτούσιο τον παλμό της
beat έκρηξης. Με βάση κυρίως το υλικό των εκδόσεων Απόπειρα, έγινε η
σταχυολόγηση του συγκεκριμένου άρθρου.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
Τζακ Κέρουακ – Γραφές της αιωνιότητας, (Απόπειρα 2006)
Τζακ Κέρουακ – Στο Δρόμο ( Πλέθρον 2015)
Μάριο Μάφι – Underground, (Οδυσσέας 1981)
Τζακ Κέρουακ – Ο γυρισμός του ταξιδευτή, (Απόπειρα
2007)
Τζακ Κέρουακ - Η Σούτρα της Χρυσής Αιωνιότητας, (Απόπειρα
2009)
Άλλεν Γκίνσμπεργκ - Πλουτώνια Ωδή και άλλα Ποιήματα
1977-1980, ( Απόπειρα 1985)
Άλλεν Γκίνσμπεργκ - Ουρλιαχτό, (Ελεύθερος Τύπος 1987)
Λώρενς Φερλινγκέττι - Λαϊκά
Μανιφέστα (Ελεύθερος Τύπος 1988)
Ουίλιαμ Μπάροουζ – Γυμνό Γεύμα, (Απόπειρα 2004)
Ουίλιαμ Μπάροουζ – Οι πόλεις της Κόκκινης Νύχτας, (Απόπειρα
1987)
Ουίλλιαμ Μπάροουζ – Ο τόπος των νεκρών δρόμων, (Απόπειρα
1990)
William Burroughs και Allen Ginsberg – Οι επιστολές του
Γιαχέ, (Απόπειρα 2010)
Μπάρυ Μάιλς – Ουίλιαμ Μπάρρουζ, (Απόπειρα 2008)
Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στο περιοδικό STRANGE, Τεύχος 161.